آیا اوپک در سراشیبی سقوط است؟
یک کارشناس ارشد حوزه انرژی گفت: هر چند خوشایند نیست که دو کشور قبلا به توافق برسند و بعد به اوپک دیکته کنند، حتی اگر منافع این سازمان را تامین کرده باشند، اما این را نیز باید در نظر داشت که فرایند تصمیم‌گیری در اوپک بر مبنای اجماع است حتی یک کشور کوچک که تولید کمی هم دارد اگر موافق تصمیم بقیه نباشد، می‌تواند آرا را وتو کرده و جلوی نتیجه‌گیری این سازمان را بگیرد.
به گزارش ایران پترونت، مرتضی بهروزی‌فر درباره تغییر نقش اوپک اظهار داشت: تضمین عرضه با قیمت منصفانه از جمله اهداف اولیه اوپک بوده، اما در اهداف اولیه نیامده که این سازمان تشکیل شده تا یک کارتل باشد و یا حجم تولید را کنترل کند بلکه فقط به عنوان یک کلوب تولیدکنندگان است و هیچ وقت بر مبنای تعاریف کلاسیک اقتصاد به عنوان کارتل شناخته نخواهد شد. چون کارتل به معنای تولیدکنندگان همگنی است که یک هدف و یک شرایط دارند، این شرایط در اوپک دیده نمی‌شود، هیچ‌یک از اعضا در مقایسه با هم، همگن و شبیه نیستند، نه سهم نفت در اقتصادشان برابر است و نه وابستگی و هدف‌شان مشابه است به طور مثال ایران به‌دنبال درآمد و عربستان در پی افزایش سهم تولید است.
وی تصریح کرد: در فاصله سال‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۳ تقریبا شرکت‌های تولید کننده، اوپک را به رسمیت نمی‌شناختند که حتی با آن مذاکره کنند، یعنی عملا در بازار نقشی نداشت. زمانی نقش پیدا کرد که تحریم اعراب و همپیمانان‌شان در اوایل دهده ۷۰ اتفاق افتاد، با توجه به اینکه بازار دچار نگرانی شد بنابراین اوپک عملا کنترل بازار را در اختیار گرفت.
این کارشناس ارشد انرژی درباره اینکه برخی کشورها مثل عربستان با یک غیر اوپکی مثل روسیه خارج از اوپک، برای اعضا تصمیم‌گیری کرده‌اند توضیح داد: هر چند خوشایند نیست که دو کشور از قبل به توافق برسند و بعد به اوپک دیکته کنند، حتی اگر منافع این سازمان را تامین کرده باشند، اما در هر حال قرار نیست فقط اعضای اوپک بار کاهش تولید را به دوش بکشند تا قیمت‌ها تحت کنترل باشد، بی‌انصافی است کشوری مثل روسیه که تولید بالایی دارد کنار بنشیند و فقط از منافع استفاده کند، ضمن اینکه باید در نظر داشت فرایند تصمیم‌گیری در اوپک بر مبنای اجماع است حتی یک کشور کوچک که تولید کمی هم دارد اگر موافق تصمیم بقیه نباشد، می‌تواند آرا را وتو کرده و جلوی نتیجه‌گیری این سازمان را بگیرد.
وی درباره سایه تصمیمات امریکا بر سر اوپک نیز گفت: ما چه بخواهیم و چه نخواهیم کشورهای بزرگ تولیدکننده مثل عربستان تحت تاثیر ترامپ هستند. اما در مورد روسیه، هر قدر با اوپک همراه باشد و تعداد تصمیم‌گیران حوزه نفت بیشتر باشد قدرت تاثیرگذاری بالا خواهد رفت.
بهروزی‌فر درباره تاثیر اجلاس اخیر بر تولید و صادرات نفت ایران هم بیان کرد: قطعا بی‌معنی بود که در مورد ایرانی که ۲.۵ میلیون بشکه صادرات داشت و اکنون در شرایط تحریم قرار گرفته و رقم قابل توجهی از صادرات نفت خود را از دست داده مشمول کاهش تولید در نظر گرفته شود، به هر روی ما در این شرایط ضرر نکرده‌ایم اما نفع ما زمانی است که تحریم‌ها را حذف و صادرات‌مان را افزایش دهیم./ایلنا
ع/۲۲
