اوپک به نتیجه نرسید؛ آیا آوریل سیاه تکرار خواهد شد؟!
علی آهنگر، پژوهشگر حوزه نفت و انرژی: جلسه ۱۸۰ اوپک همان‌گونه که بیژن زنگنه گفته بود آسان نبود و سرانجام درحالی به پایان رسید که دستاورد نهایی آن «اجماع مشروط» عنوان شد.
به گزارش ایران‌پترونت، اعضای اوپک از گوشه گوشه جهان در پیوندی الکترونیک از شوک کرونا عصر امروز دوشنبه ۱۰ آذر گرد هم آمدند. نشانه‌های ازهم‌گریزی از پیش نمایان بود. وزیر انرژی امارات، همان‌طور که در روزهای گذشته گفته بود بر موضع خود اصرار ورزید که توافق تنها در صورتی ادامه خواهد یافت که همه اعضا به آن پایبند بمانند. موضعی که نتوانست اوپک را در جلسه امروز خود به نتیجه‌ای مطلوب برساند تا همه چیز را به جلسه پرالتهاب فردای اوپک پلاس وابسته کند.
کشورهای روسیه، عراق، نیجریه و تعدادی دیگر در ماه‌های گذشته به رعایت سهمیه‌بندی خود پایبند نبودند. عراق خواهان آن است تا در سهمیه‌بندی کاهش تولید، اوضاع نابسامان اقتصادی کشورش در نظر گرفته شود. آنها از اینکه مدل کاهش یکسان برای همه کشورها در نظر گرفته شود خرسند نیستند.
هر چند که دیمتری پسکوف، سخنگوی کرملین پیش از آغاز جلسه اعلام داشت اختلاف شدیدی بین روسیه و اوپک وجود ندارد، اما اختلاف‌ها چندان هم سهل و آسان نیست. روسیه که در جلسه ۱۷۷ اوپک پیش از شیوع کرونا توانسته بود تولید ۸۰۰ هزار بشکه‌ای میعانات خود را از شمارشگر اوپک خارج سازد، در طول ماه‌های گذشته نیز به سهمیه کاهش تولید خود پایبند نماند و هم اکنون بیش از سهمیه‌اش تولید می‌کند.
نیجریه می‌خواهد یکی از میدان‌های رقیق‌تر نفتی خود را به عنوان میعانات جا بزند و از محاسبه تولید خارج کند. مکزیک که از ابتدا دل خوشی به سهمیه‌بندی اوپک نداشت تا آنجا که در جلسه ۱۲ آوریل عاقبت از زیر بار رفتن کاهش تولید آنهم در حد ۱۰۰ هزار بشکه در روز شانه خالی کرد.
قزاقستان هم دیگر عضو اوپک پلاس است که نمی‌خواهد به سهمیه‌بندی پایبند بماند. مجموع این واقعیت‌ها جلسه فردای اوپک پلاس را به کجا خواهد کشاند؟!
بیژن زنگنه وزیر نفت ایران اظهار داشت تمدید کاهش ۷.۷ میلیون بشکه در روز برای سه ماهه اول ۲۰۲۱ در دستور کار است ولی رسیدن به توافق دشوار است. همان دشواری که نتوانست اعضای اوپک را به توافق برساند و بازار نفت با کاهش قیمت به این عدم توافق واکنشی بی‌مهابا نشان داد.
اگر ۲۳ کشور عضو اوپک پلاس فردا عصر نتوانند به توافق برسند، آیا آوریل سیاه ۲۰۲۰ در ژانویه ۲۰۲۱ تکرار خواهد شد؟ آیا تولیدکنندگان نفت اوپک و همراهان چنان که رییس الجزایری آنان گفت «تاب‌آوری، تعهد و پشتکار» نخواهند داشت تا یک بار دیگر به مدیریت بازار دست یابند؟!
جلسه ۱۸۰ اوپک سرانجام درحالی به پایان رسید که دستاورد نهایی آن «اجماع مشروط» عنوان شد. اجماع به این معنا که اعضا با تمدید سطح کاهش کنونی برای سه ماهه اول ۲۰۲۱ مشکلی ندارند؛ اما مشروط به دو چیز: نخست آنکه اعضا نسبت به رعایت سهمیه کاهش تولید خود پایبند بوده و نسبت به جبران اضافه تولید گذشته خود اقدام کنند؛ و دوم آنکه اعضای اوپک پلاس که فردا جلسه تشکیل می‌دهند با این کاهش توافق کنند. بنابراین همه چیز در قالب اجماع مشروط به جلسه روز آینده اوپک پلاس منتهی شد.
از خوشایندی‌های جلسه ۱۸۰ اوپک این بود که امیرحسین زمانی‌نیا، رییس هیآت عامل ایران در اوپک، به عنوان رییس هیآت عامل سازمان اوپک برای سال ۲۰۲۱ برگزیده شد که جای تبریک دارد.
در این جلسه همچنین تصمیم گرفته شد «دیامانتینو پدرو آزوودرو»، وزیر نفت آنگولا از اول ژانویه ۲۰۲۱ رییس کنفرانس اوپک باشد. ریاست کنونی سازمان اوپک بر عهده وزیر نفت الجزایر است.
م/۹۸
