ستاره صادرات بنزین بر دوش صنعت پالایشگاهی کشور نشست

سحر سعیدیان – تحریم این‌بار نتوانست جلوی استراتژیک‌ترین پروژه صنعت پالایش کشور بایستد. راه «ستاره» با زورگویی امریکایی‌ها و عقب‌نشینی شرکت‌های خارجی سد نشد و بزرگترین پالایشگاه میعانات گازی خاورمیانه در سایه اتکای به توان داخلی فاز سوم توسعه را پشت‌سر گذاشت تا با صعود به قله تولید ۳۶ میلیون لیتر بنزین باکیفیت یورو ۴ ایران را به معنای واقعی از واردات بنزین بی‌نیاز کند.

به گزارش ایران پترونت به نقل از روزنامه ثروت، عملیات تسطیح و خاکبرداری پالایشگاه ستاره خلیج فارس سال ۸۶ بود که آغاز شد. در آن زمان فازهای ۲۴ گانه پارس جنوبی یک به یک در مدار بهره‌‌برداری قرار می‌گرفت و در کنار گاز استخراج شده، از هر یک از این فازها روزانه ۷۵ هزار بشکه میعانات گازی که ارزشی بیش از نفت خام دارد، برای کشور به ارمغان می‌آورد. سیاست کاهش خام‌‌فروشی ایجاب می‌کرد این فراورده گرانقیمت در چرخه ارزش‌افزایی قرار گیرد و کشور را با تولید بنزین باکیفیت یورو ۴ از واردات بی‌نیاز کند. اینگونه بود که پای «ستاره» به گود صنعت پالایشی کشور باز شد تا مسیر پرفراز و نشیب خود را برای صعود به قله خودکفایی در تولید و ورود به باشگاه صادرکنندگان بنزین آغاز کند.

ستاره از همان ابتدای مسیر سنگ‌های زیادی را بر سر راه خود دید. تحریم به کارش گره انداخت و زمانی که پرونده‌اش روی میز دولت یازدهم قرار گرفت، به کلافی پیچیده تبدیل شده بود. اگرچه با تلاش مدیران قبلی این طرح به پیشرفت ۵۷ درصدی رسیده بود، اما بیشتر اقدامات انجام شده در بخش عمرانی همچون عملیات تسطیح و خاکبرداری، بتن‌ریزی، احداث کمپ، ساخت مخزن، نصب لوله‌ها و اسکلت‌های فلزی صورت گرفته بود و هنوز خبری از نصب تجهیزات اصلی و راه‌اندازی واحدهای فراورشی نبود. تلاش زنگنه، وزیر نفت دولت یازدهم در مرحله نخست به تزریق منابع مالی از صندوق توسعه ملی به پروژه پالایشگاه ستاره خلیج فارس منجر شد و پس از آن برجام موتور محرکی شد برای سرعت‌بخشی به کارها… راه ورود تجهیزات مورد نیاز و ضروری باز شد و ستاره روز به روز فروغ بیشتری به خود گرفت و به دنبال آن اردیبهشت ۹۶ و تیر ۹۷ به ترتیب فازهای اول و دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس به بهره‌برداری رسید.

حالا و پس از گذشت چند ماه، اواخر هفته گذشته بود که تیم بزرگی از خبرنگاران رسانه‌های سراسری کشور در بندرعباس گرد هم آمدند تا پیش از افتتاح رسمی فاز سوم این پالایشگاه، چند و چون توسعه آن را به دنیا مخابره کنند.

در نشست خبری که صبح چهارشنبه (۱۹ دی ماه ۹۷) به همین مناسبت برگزار می‌شود، علیرضا صادق‌آبادی، معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فراورده‌های نفتی ضمن ارائه گزارشی از عملکرد و دستاوردهای صنعت پالایش در آستانه ۴۰ سالگی انقلاب اسلامی، میانگین تولید روزانه بنزین در سال ۹۶ را ۶۷٫۲۸ میلیون لیتر اعلام کرده و می‌گوید که این رقم تا هجدهم دی‌ماه سال جاری به ۸۷٫۹۵ میلیون لیتر در روز رسیده است، این در حالی است که در دو ماهه ابتدای امسال، فاز سوم ستاره خلیج فارس هنوز در مدار بهره‌برداری قرار نگرفته بود، همچنین بیشترین حجم اورهال (تعمیرات سالانه) در پالایشگاه‌هایی چون شازند اراک، اصفهان و آبادان در حال انجام بود.

با افزوده شدن فاز سوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس، روزانه ۱۲ میلیون لیتر بنزین یورو ۴ یا ۱۵ میلیون لیتر بنزین معمولی به ظرفیت تولید کشور افزوده شده و ظرفیت تولید بنزین کل کشور به ۱۰۵ میلیون لیتر در روز افزایش می‌یابد.

صادق‌آبادی به پیک مصرف تابستان امسال و تولید حدود ۹۷ میلیون لیتر بنزین در روز هم اشاره می‌کند و تأمین سوخت مورد نیاز در این مقطع زمانی را نیازمند تلاش بی‌وقفه در پالایشگاه‌های ده‌گانه کشور و فشار مضاعف کارکنان شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی و خطوط لوله و مخابرات ایران عنوان می‌کند.

اگرچه این نشست به منظور تشریح افتخارات کارکنان صنعت پالایشگاهی کشور در راه‌اندازی فاز سوم ترتیب داده شده است، اما تحت تأثیر اظهارات صادق‌آبادی از مصرف سرسام‌آور بنزین قرار می‌گیرد، آمار و ارقامی که اگر به کمک دستگاه‌های مختلف و عزم مردم، چاره جدی برای آن اندیشیده نشود، فاصله تولید و مصرف بنزین را روز به روز کمتر کرده و گزینه واردات بنزین را بار دیگر روی میز دولت قرار می‌دهد.

معاون وزیر نفت ضمن اعلام قطع واردات بنزین از مهرماه سال جاری از مصرف بی‌رویه این فراورده نفتی نیز ابراز نگرانی کرده و می‌گوید: چنانچه تولید بنزین کشور را روی عدد ١١٠ میلیون لیتر در روز حفظ کنیم و سناریوی مصرف سوخت کشور نیز با رشد سالانه ۷ یا ۸ درصدی ادامه یابد، طبق برآوردها میزان مصرف بنزین تا سال ۱۴۱۲ به روزانه ١٩٠ میلیون لیتر می‌رسد.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی اصلاح الگوی مصرف را امری ضروری می‌داند و در این خصوص توضیح می‌دهد: چگونه می‌خواهیم تا ۱۵ سال آینده کسری ۸۰ میلیون لیتری تولید بنزین را جبران کنیم؟ اگر بخواهیم در توسعه و ساخت پالایشگاه‌ها سرمایه‌گذاری کنیم، به ۵۷ میلیارد دلار سرمایه نیاز داریم و اگر بخواهیم از طریق واردات این کسری را جبران کنیم، روزانه حدود ۱۰۰ میلیون دلار باید هزینه کنیم!

به گفته صادق‌آبادی، انواع سیاست‌های متنوع‌سازی سبد سوخت، گسترش حمل و نقل عمومی و استفاده از خودروهای کم‌مصرف، بکارگیری خودروهای هیبریدی، گازی، تمام برقی و ترکیبی می‌تواند مانع گسترش مصرف بنزین در کشور شود.

اظهاراتش تأمل‌برانگیز است و تأسف‌بار… ستاره در هر فاز روزانه ۱۲ میلیون لیتر بنزین تولید کرده است. اگر مصرف بنزین در کشور مهار و مدیریت نشود، هر چقدر «ستاره» بکاریم و محصولش را مصرف کنیم، کفاف‌مان را نمی‌دهد. مگر نه اینکه زمستان گذشته در پارس جنوبی هم هر چقدر گاز تولید کردیم، سوزاندیم؟

ع/۲۲