سرازیری قیمت نفت
اکبر نعمتالهی – به نظر میرسد همه برنامههای تحریم و بهانه جوییهای آمریکا در قبال ایران حول یک مشکل دور میزدهاست. البته مسلم است که آمریکاییها اهداف دیگری هم داشتند اما خوراندن نفت شیل به بازار در جهت اینکه آمریکا صادرکننده اول نفت جهان شود از اهداف دیگر بود.
آمریکا مایل بود به عنوان فروشنده شماره یک نفت جهان جابیفتد و حالا چنان نفت شیل خود را روانه بازار کردهاست که بازار با بیثباتی شاهد پایین آمدن شدید قیمتهاست به گونهای که اوپک برای مبارزه با این روند مشغول فکر کردن به کاهش تولید است.
این روند گرچه در کوتاه مدت ممکن است به نفع آمریکاییها باشد که ظرفیت تولید نفت شیل آنها از حد بازار داخلی فراتر بود اما در درازمدت به نقطه ای میرسد که برای تولیدکنندگان نفت شیل هم صرف نمیکند تولید کنند.
از دهه ۱۹۸۰ میلادی که اوپک بنزین دو رقمی را به مصرفکنندگان آمریکایی تحمیل کرد و اقتصاد آمریکا با بحرانی سنگین روبرو شد، آمریکا همواره کوشیدهاست تا بر بازار چنان حکومت کند که دیگر از این محل گزیده نشود.
ذخیرهسازی منابع انرژی برای اوقات بحرانی از یک طرف و تلاش برای یافتن سوختهای جایگزین از طرف دیگر راهکاری برای حفظ تعادل بازار انرژی آمریکا بود که کمابیش موثر هم واقع شد؛ اما وقتی نفت شیل تولید شد تقریبا همه نگرانیهای آمریکا برطرف شد.
اشباع بازار داخلی ترامپ کاسب را به آنجا کشاند که از راههایی مانند تحریم نفتیها قیمت نفت را بالا ببرد. اما خود میزان تولید داخلی آمریکا قیمتها را رو به سقوط کشاند و چنانچه میدانیم اکنون آمریکا به تولید و صادرکننده اول جهان بدل شدهاست.
این روند باعث صرف نکردن تولید نفت شیل میشود و در کنار آن درحالی که آمریکا بازار را به دست گرفتهاست ضرورت دارد قیمتها به نقطه تعادل برسند که به این منظور یا باید عرضه نفت شیل کاهش یابد یا نفت کشورهای صادرکننده سنتی از بازار، خارج یا کم شود. اوپک گامی برای کنترل قیمتها برخواهد داشت اما آیا این کفایت میکند؟
م/۹۸