اعلام آمادگی ایران برای همکاری با اعضای GECF در زمینه سوآپ گاز

متن کامل گفت‌وگوی  اوجی به شرح زیر است:

ارزیابی شما از برگزاری نشست وزارتی جی‌ئی‌سی‌اف و تصمیم‌های آن چیست؟

امروز نشست فوق‌العاده کنفرانس وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز به میزبانی کشور قطر برگزار شد. دستور کار این نشست، بررسی و تبادل‌نظر وزیران کشورهای عضو مجمع درباره مسائل شکلی و محتوایی مرتبط با برگزاری ششمین نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز و تهیه و آمادگی اسناد و مطالب لازم برای برگزاری نشست سران بود. در این زمینه، رئیس هیئت عالی‌رتبه گزارشی از تازه‌ترین اقدام‌ها و آمادگی کشور میزبان برای برگزاری نشست سران ارائه کرد و اسناد و بیانیه‌های مربوط به این نشست مورد بحث وزیران کشورهای عضو مجمع قرار گرفت و سرانجام تصویب شد، همچنین، متن بیانیه پایانی ششمین نشست سران جی‌ئی‌سی‌اف ازسوی وزیران کشورهای عضو این نهاد تصویب شد.

ارزیابی و تحلیل جنابعالی از شرایط حاکم بر بازار گاز چیست؟

در دو سال اخیر شاهد شیوع ویروس کووید-۱۹ و سویه جدید آن، اُومیکرون، و تبعات ناخوشایند آن بر حیات اجتماعی و اقتصادی عمده کشورهای جهان بوده‌ایم. صنعت گاز با اینکه نسبت به دیگر بخش‌ها کمتر متأثر شده است اما از این قاعده مستثنی نبوده و فراز و فرودهایی را تجربه کرده است. ریشه بحران کنونی انرژی و به‌طور ویژه نوسان‌های بازار جهانی گاز، بیشتر موضوع عرضه و تقاضای گاز در سطح جهان است که به‌ویژه در سطح اتحادیه اروپا به‌واسطه کاهش حجم ذخیره‌سازی‌ها و محدودیت‌هایی که در زمینه عرضه گاز طبیعی و بالا رفتن قیمت آن در مناطق و بازارهای مختلف شده است. از طرف دیگر، بی‌ثباتی‌های راهبردی از عوامل اصلی وقایع اخیر در ارتباط با قیمت‌های بالای گاز طبیعی در اروپا بوده است.

با توجه به حضور و عضویت بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان گاز طبیعی در مجمع کشورهای صادرکننده گاز، نقش این مجمع در کمک به کاهش بحران انرژی و برقراری ثبات در بازار و قیمت جهانی گاز طبیعی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

مجمع کشورهای صادرکننده گاز با برخورداری از حدود نیمی از صادرات گاز طبیعی و ال‌ان‌جی جهان، توانسته است، با وجود شیوع ویروس عالم‌گیر کرونا، نقش راهبردی خود در عرضه پایدار گاز طبیعی در جهان را همچنان حفظ کند. این امر، مرهون تداوم تلاش کشورهای عضو و بیانگر راهبرد موفق مجمع ما است. مجمع کشورهای صادرکننده گاز با عنایت به دوران گذار انرژی و توجه به الزامات تغییر اقلیم و توسعه پایدار، ارتقای امنیت عرضه گاز طبیعی در بازارهای منطقه‌ای و جهانی و حداکثر تلاش در بسترسازی توسعه فراگیر استفاده از گاز طبیعی و ال‌ان‌جی به عنوان سوخت قابل دسترسی و دوستدار محیط زیست در سطح جهان، به‌ویژه ملل دچار فقر انرژی، را در دستورکار خود قرار داده است.

با در نظر گرفتن ظرفیت‌های بالقوه ج.ا.ایران از نظر ذخایر، تولید و خطوط انتقال گاز طبیعی، ارزیابی جنابعالی از  جایگاه و نقش ج.ا.ایران در تأمین تقاضای جهانی و منطقه‌ای گاز  در چشم‌انداز سال‌های آینده چیست؟

راهبرد اساسی ایران به‌عنوان یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر اثبات‌شده گاز طبیعی جهان و همچنین از بنیانگذاران جی‌ئی‌سی‌اف متضمن حداکثر پشتیبانی از روح همکاری و تصمیم‌های جمعی جی‌ئی‌سی‌اف مطابق با اساسنامه و رویه‌های مورد توافق اعضای مجمع برای تحقق منافع صادرکنندگان و مصرف کنندگان گاز طبیعی است.

قابل ذکر است ایران با داشتن ۳۳۸ هزار کیلومتر شبکه داخلی گازرسانی، از کشورهای پیشرو در این زمینه است. در این راستا، قویاً معتقدیم که اعمال تحریم‌های یکجانبه و فراملی قوانین داخلی بر هر یک از کشورهای عضو مجمع می‌تواند جریان پایدار و باثبات گاز طبیعی در سطح جهان را با اختلال روبه‌رو کند و امنیت عرضه گاز طبیعی را به مخاطره بیاندازد. در این راستا، حمایت کشورهای عضو و ناظر مجمع از ایده «سیاست‌زدایی از همکاری‌های بین‌المللی و جهانی گاز»، و «بازگشت به منطق اقتصادی و چندجانبه‌گرایی»، که در بیانیه نشست سران نیز به آن تأکید شده است، می‌تواند نقش مهمی در پایداری امنیت عرضه و تقاضای گاز در جهان و تحقق قیمت‌های عادلانه برای همه ذینفعان صنعت جهانی گاز ایفا کند، اعمال تحریم‌های یکجانبه و فراقانونی علیه اعضای مجمع نه تنها ناقض قوانین بین‌المللی، بلکه از عوامل عمده نااطمینانی‌های موجود در بازار انرژی جهانی است.

یکی از مواردی که افزون بر درآمدزایی، سهم ایران را در تجارت جهانی گاز افزایش می‌دهد، احیای سوآپ گازی است. تنها پس از چهار ماه از روی کار آمدن دولت سیزدهم، توافقی بین سه کشور ایران، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان به امضا رسید. امضای قرارداد سوآپ دو میلیارد متر مکعبی گاز بین ایران، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان علاوه بر پایداری شبکه گاز ایران در استان‌های شمالی، تقویت سهم ایران در تجارت جهانی گاز را نیز به دنبال خواهد داشت.

عزم جدی دولت سیزدهم و وزارت نفت بر آن است که با توسعه مناسبات ایران در تجارت گاز در منطقه و پس از آن در سطح جهان، سهم خود را در تجارت گاز طبیعی و کمک به تأمین تقاضای رو به رشد گاز در جهان افزایش دهد.

ما این آمادگی را داریم که با همه کشورهای عضو مجمع صادر کنندگان گاز به روش‌های موجود در تجارت گاز طبیعی و ال ان جی اعم از سوآپ، ترانزیت و دیگر روش‌های متداول همکاری و مشارکت داشته باشیم. باید به این مسئله توجه کرد که ژئوپلیتیک کشور ما به گونه‌ای است که می‌تواند به‌عنوان مطلوبترین کوریودور انتقال گاز به شرق و غرب مورد استفاده قرار گیرد.

ما نه تنها صاحب بزرگترین ذخایر گاز جهان هستیم بلکه از شمال و جنوب با بزرگترین دارندگان جهان نیز همسایه هستیم، از شمال با روسیه و ترکمنستان و آذربایجان و در جنوب با کشور قطر از همسایگان ما هستند، در همین حال از طریق کشور ترکیه به کوریدور صادراتی با قاره اروپا دسترسی داریم همه این شرایط حاکی از اهمیت ایران به عنوان یکی از ارکان اصلی تجارت گاز در جهان است. در همین حال به‌دلیل وسعت زیاد کشور امکان احداث ذخیره سازی با همکاری اعضای مجمع برای کنترل شرایط فصلی وجود دارد. شایان ذکر است به‌عنوان کشوری پیشرو در احداث و گسترش شبکه گازرسانی داخلی ما توان فنی و مهندسی مناسب و استاندارد برای مشارکت با کشورهای عضو مجمع را داریم./شانا

م/۹۸