طنابکشی رهبران سیاسی جهان برای تنظیم دستورالعمل انرژی دنیا
در اتفاقی بیسابقه همزمان ترامپ با نفتیهای امریکا و پوتین با نفتیهای روسیه دیدار خواهند کرد
رشد ۱۶ درصدی نفت خام برنت در عرض چند دقیقه
نادی صبوری
در عرض چند دقیقه بهای نفت خام برنت حدود ۱۶ درصد رشد میکند، قیمت به حدود ۳۴ دلار در هر بشکه میرسد، از هر سو کسی درباره نفت چیزی میگوید و حتی فاتیح بیرول رئیس آژانس بینالمللی انرژی هم درباره مکالمه تلفنیاش با عبدالعزیز بن سلمان وزیر انرژی عربستان درباره بازار نفت توییت میکند. چه اتفاقی افتاده؟ به نظر میرسد اهمیت نفت در سطح استراتژیک یک بار دیگر خود را نشان داده و این را از روزی که به صورت همزمان قرار است ۲ جلسه مهم یکی میان ولادیمیر پوتین و شرکتهای نفتی روسیه و دیگری میان دونالد ترامپ و شرکتهای نفتی امریکا برگزار شود میشود درک کرد؛ موضوع فراتر از صرف «نفت» است.
به گزارش شبکه نفت و انرژی ایرانپترونت، برای چند روز اوضاع این طور به نظر میرسید که انگار کسی اهمیتی نمیدهد دارد برای بازار نفت چه اتفاقی میافتد؛ قیمت، سطوحی را به خود میدید که دههها جز در خواب و خیال مصرفکنندگان نفت مثلا هندوستان دیده نمیشد، اخبار و گزارشهای رسانهها هم فقط به پاندمی و کرونا اختصاص داشت و طوری مینمایاند که در این وضع و اوضاع دیگر بازار نفت و قیمت نفت مهم نیست. ولی آنچه که شامگاه ۲ آوریل رخ داد و با وقایع روز بعد یعنی امروز ۳ آوریل تکمیل شد پرده را برانداخته و نشان داد که اتفاقا در سطوح بسیار بالا از جمله روئسای جمهور ایالات متحده و روسیه، بحث قیمت نفت در جریان بوده است.
دونالد ترامپ که تا اواسط سال ۲۰۱۹ در توییترش زیاد از نفت مینوشت اما مدتی بود کمتر به آن پرداخته بود، ۲ آوریل بعد از آنکه در نشست خبریاش از خوب نبودن سطوح فعلی قیمت نفت نه برای عربستان و نه برای روسیه گفته بود، عنوان کرد که امکان اینکه روزانه ۱۰ میلیون بشکه یا حتی ۱۵ میلیون بشکه از میزان تولید نفت جهان کم بشود وجود دارد. منظور ترامپ مشخص نبود هر چند بسیاری این طور قلمداد کردند که این بدین معناست که ترامپ از عربستان میخواهد یا عربستان را وامیدارد که تولید نفت خامش را محدود کند. ۱۰ میلیون بشکه در روز البته تقریبا میزان کل تولید نفت خام پادشاهی در حال حاضر است.
صبح ۳ آوریل در ادامه این صحبتها، منابع خبری اوپک عنوان کردند که روز دوشنبه ۶ آوریل سازمان یک نشست اضطراری از طریق وبینار خواهد داشت تا درباره بازار نفت تصمیم بگیرد. بعد از این بود که کرملین از برگزاری جلسه میان ولادیمیر پوتین و مدیران شرکتهای نفتی در روسیه خبر داد و سی ان بی سی هم نوشت دونالد ترامپ در اقدامی کمسابقه با مدیران شرکتهای نفتی امریکا دیدار خواهد کرد.
یک تحلیلگر به سی ان بی سی میگوید که ممکن است ترامپ در جلسه با تولیدکنندگان امریکایی برخی از سیاستها برای حمایت از تولید کنندگان شیل مثلا مسئلهی وضع تعرفه بر واردات نفت از عربستان سعودی را مطرح کند، موضوعی که پیشتر API یا انجمن نفت امریکا با آن مخالفت کرده است. در مورد موضوعاتی که میان ولادیمیر پوتین و مطرح خواهد شد چیزی گفته نشده است هر چند باید در نظر گرفت ساختار اداره نفت در روسیه متفاوت از امریکا است و اگرچه کمپانیهایی بعضا نیمهخصوصی هم در روسیه در تولید نفت مشغول هستند اما مثلا اداره یکی از شهیرترین آنها که رسنفت باشد را ایگورسچین رفیق گرمابه و گلستان پوتین بر عهده دارد و در نهایت میشود برآورد کرد حرفشنوی آنها از پوتین قابل توجه باشد.
اینکه در این جلسات چه چیزی مطرح خواهد شد و خروجی آنها در کنار خروجی نشست اضطراری اوپک برای بازار چه کمکی خواهد بود در ادامه مشخص میشوند و البته در حال حاضر قطعیتی درباره آن وجود ندارد، امر غیرقابل انکار اما نقشآفرینی بالاترین سطح رهبران سیاسی دنیا در بازار نفت و کشیده شدن اظهار نظر درباره طلای سیاه به کاخ سفید و کرملین است.
این موضوع قبلا در اردیبهشت ماه سال ۹۸ توجه را به خود جلب کرده بود، در آن روزها نفت حدود ۷۵ دلار در هر بشکه قیمت داشت اما نکته جالب توجه این بود که مواضع نفتی کشورهایی مثل امریکا یا روسیه نه از طریق وزرای انرژی این کشورها بلکه از طریق روئسای جمهورشان بیان میشد، یک نشانه از اینکه بازار نفت بیش از پیش در حال سیاسی شدن بود.
در آن موقعیت محمد صادق جوکار کارشناس موسسه مطالعات بینالمللی انرژی وضعیت را این طور تحلیل کرد: «سران کشورهایی درباره نفت اظهارنظر میکنند که این حامل انرژی برایشان اهمیت راهبردی داشته باشد. برخلاف ادعاهای مطرح شده درباره کاهش ارزش راهبردی بازار نفت به دلیل مازاد عرضه و تکثر عرضهکنندگان، واکنش رفتار سران کشورهای بزرگ نشاندهنده اهپمیت راهبردی این محصول برای آن کشورها است.»
موقعیت فعلی بازار نفت و چرخ زدن آن در کانال بیسابقهی حدود بیست و چند دلار در هر بشکه، انگار فرصتی را برای سران قدرتهای جهانی فراهم کرده تا هر یک به نوعی بخواهند «دستورالعمل انرژی جهان» را به فراخور منافع خودشان بازتعریف کنند. در این میان سکوت و عدم حضور چهرهای چون محمد بن سلمان که سطوح فعلی قیمت نفت برای رویاهایش زیاد مناسب نیست هم خود میتواند به تکمیل تحلیل از وضعیت ژئوپلتیک بازار نفت کمک کند.